Америк доллар 
LIVEМАН-ын гишүүд “ажил хаяв”
Уг нь УИХ-ын нэгдсэн чуулганы өчигдрийн хуралдаанаар 12 асуудал хэлэлцэхээр төлөвлөөд байсан. Гэвч Их хурал төлөвлөсөн асуудлуудаа хэлэлцэж амжсангүй. Гишүүдийн ирц 51 хувьд хүрснээр чуулган эхэлсэн юм. АН-ын бүлгийн гишүүд хуралдаанд идэвхтэй ирсэн бол парламентад 26 суудалтай МАН-аас гурван гишүүн л хуралдаа оролцов. Хуралдааны эхэнд “Гацууртын ордын төрийн эзэмшлийн хувь тогтоох тухай” УИХ-ын тогтоолын төсөл, “Авлигатай тэмцэх, хариуцлага, шударга ёсыг бэхжүүлэх үндэсний хөтөлбөрийг батлах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг хэлэлцэх эсэх асуудлаар УИХ дахь МАХН-МҮАН-ын “Шударга ёс” эвсэл завсарлага авсан юм. Дараа нь Үл хөдлөх эд хөрөнгийн барьцааны тухай хуулийн зарим заалт Үндсэн хуулийн холбогдох заалтыг зөрчсөн эсэх маргааныг хянан шийдвэрлэсэн тухай Үндсэн хуулийн цэцийн 2015 оны XV дүгнэлтийг хэлэлцэж, гишүүдийн олонх нь уг дүгнэлтийг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй гэж үзсэн УИХ-ын тогтоолыг батлав.
Түүнчлэн хуваарийн дагуу Ард нийтийн санал асуулга явуулах тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай зэрэг долоон хуулийн төслийг хэлэлцэх байсан ч УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дэд дарга Н.Номтойбаяр завсарлага авснаар хойшлогдлоо. Мөн Хөдөлмөрийн тухай болон бусад холбогдох хууль, Зарим газар нутгийг улсын тусгай хамгаалалтад авах УИХ-ын тогтоолын төсөл, Олон улсын гэрээний тухай хуулийн төслийн шинэчилсэн найруулгыг хэлэлцэхээр байсан ч УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга Б.Гарамгайбаатар завсарлага авснаар УИХ хуралдах боломжгүй болсон гэж болно.
Олон хуулийн төсөл дээр завсарлага авч, хойшлуулсан шалтгаанаа УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дэд дарга Н.Номтойбаяр ”Иргэдийн хүсэн хүлээж буй УИХ-ын Сонгуулийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэхгүй байна. Түүнчлэн АН-ын бүлгээс завсарлага авсан Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг ч иргэд хүлээж байгаа” гэдгийг онцолж хэлсэн юм. Харин УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга Б.Гарамгайбаатар “Өнөөдөр ажлын өдөр. Эдийн засаг хүнд байгаа энэ үед УИХ хуралдаж асуудлуудаа шийдвэрлэх ёстой. Харамсалтай нь ард түмнээрээ овоглосон МАН утгагүй завсарлага авч хэлэлцэх асуудлуудыг гацаалаа. Намын бүлгүүд завсарлага авч болно. Хууль, тогтоолын төслийн талаар ойлголтын зөрүүтэй бол нэг ойлголцолд хүрэх үүднээс завсарлага авдаг. Гэтэл МАН-ын бүлэг ард түмний хүсэн хүлээсэн Сонгуулийн тухай хуулийг хэлэлцэхгүй байгаа учир завсарлага авлаа гэсэн тайлбарыг хийсэн нь харамсалтай байна. Сонгуулийн хуулийн зөвшилцлийн ажлын хэсэгт ажиллаж байгаа хүний хувьд хэлэхэд энэ асуудлаар МАН-ын дарга, бүлгийн дарга, гишүүдтэй удаа дараа уулзаж зөвшилцсөн. Гэтэл тэд нэг талын саналыг хүчээр тулгаж буй учир зөвшилцөл саатаад байгаа. Гэсэн ч бид зөвшилцөхийн төлөө байгаа” гэсэн тайлбарыг өгч байлаа. УИХ-ын Сонгуулийн тухай хуулийн төсөл дээр зөвшилцөлд хүрэхгүй байгаа нь МАН-ын гишүүд хуралд оролцохгүй байх гол шалтгаан болсон байх магадлалтай. Учир нь АН, МАН-ын дарга нар уг асуудлаар өнгөрсөн мягмар гаригт Төрийн ордонд уулзалдсан байна. Нэлээд хэдэн цаг ярилцсан хоёр намын лидер тодорхой зөвшилцөлд хүрч чадаагүй гэх мэдээлэл байгаа юм. Үүнээс үзвэл МАН-ын гишүүд ганцхан энэ асуудлаас болж ажил хаялт зарласан байх магадлалтай гэж үзэж болох талтай. Энэ үеэр УИХ-ын дарга З.Энхболд “Ард түмэн Сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах эсэх тухай асуудлыг та бүхний хэлээд байгаа шиг байдлаар харахгүй байгаа” гэсэн үгсийг хуралдаанд ирсэн МАН-ын гурван гишүүнд хагялан хэлж байсан.
Хэлэлцэх бүх асуудлаар нам, эвслийн бүлгүүд завсарлага авсан тул үдээс хойш УИХ хуралдсангүй.
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
Уг нь УИХ-ын нэгдсэн чуулганы өчигдрийн хуралдаанаар 12 асуудал хэлэлцэхээр төлөвлөөд байсан. Гэвч Их хурал төлөвлөсөн асуудлуудаа хэлэлцэж амжсангүй. Гишүүдийн ирц 51 хувьд хүрснээр чуулган эхэлсэн юм. АН-ын бүлгийн гишүүд хуралдаанд идэвхтэй ирсэн бол парламентад 26 суудалтай МАН-аас гурван гишүүн л хуралдаа оролцов. Хуралдааны эхэнд “Гацууртын ордын төрийн эзэмшлийн хувь тогтоох тухай” УИХ-ын тогтоолын төсөл, “Авлигатай тэмцэх, хариуцлага, шударга ёсыг бэхжүүлэх үндэсний хөтөлбөрийг батлах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг хэлэлцэх эсэх асуудлаар УИХ дахь МАХН-МҮАН-ын “Шударга ёс” эвсэл завсарлага авсан юм. Дараа нь Үл хөдлөх эд хөрөнгийн барьцааны тухай хуулийн зарим заалт Үндсэн хуулийн холбогдох заалтыг зөрчсөн эсэх маргааныг хянан шийдвэрлэсэн тухай Үндсэн хуулийн цэцийн 2015 оны XV дүгнэлтийг хэлэлцэж, гишүүдийн олонх нь уг дүгнэлтийг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй гэж үзсэн УИХ-ын тогтоолыг батлав.
Түүнчлэн хуваарийн дагуу Ард нийтийн санал асуулга явуулах тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай зэрэг долоон хуулийн төслийг хэлэлцэх байсан ч УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дэд дарга Н.Номтойбаяр завсарлага авснаар хойшлогдлоо. Мөн Хөдөлмөрийн тухай болон бусад холбогдох хууль, Зарим газар нутгийг улсын тусгай хамгаалалтад авах УИХ-ын тогтоолын төсөл, Олон улсын гэрээний тухай хуулийн төслийн шинэчилсэн найруулгыг хэлэлцэхээр байсан ч УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга Б.Гарамгайбаатар завсарлага авснаар УИХ хуралдах боломжгүй болсон гэж болно.
Олон хуулийн төсөл дээр завсарлага авч, хойшлуулсан шалтгаанаа УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дэд дарга Н.Номтойбаяр ”Иргэдийн хүсэн хүлээж буй УИХ-ын Сонгуулийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэхгүй байна. Түүнчлэн АН-ын бүлгээс завсарлага авсан Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг ч иргэд хүлээж байгаа” гэдгийг онцолж хэлсэн юм. Харин УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга Б.Гарамгайбаатар “Өнөөдөр ажлын өдөр. Эдийн засаг хүнд байгаа энэ үед УИХ хуралдаж асуудлуудаа шийдвэрлэх ёстой. Харамсалтай нь ард түмнээрээ овоглосон МАН утгагүй завсарлага авч хэлэлцэх асуудлуудыг гацаалаа. Намын бүлгүүд завсарлага авч болно. Хууль, тогтоолын төслийн талаар ойлголтын зөрүүтэй бол нэг ойлголцолд хүрэх үүднээс завсарлага авдаг. Гэтэл МАН-ын бүлэг ард түмний хүсэн хүлээсэн Сонгуулийн тухай хуулийг хэлэлцэхгүй байгаа учир завсарлага авлаа гэсэн тайлбарыг хийсэн нь харамсалтай байна. Сонгуулийн хуулийн зөвшилцлийн ажлын хэсэгт ажиллаж байгаа хүний хувьд хэлэхэд энэ асуудлаар МАН-ын дарга, бүлгийн дарга, гишүүдтэй удаа дараа уулзаж зөвшилцсөн. Гэтэл тэд нэг талын саналыг хүчээр тулгаж буй учир зөвшилцөл саатаад байгаа. Гэсэн ч бид зөвшилцөхийн төлөө байгаа” гэсэн тайлбарыг өгч байлаа. УИХ-ын Сонгуулийн тухай хуулийн төсөл дээр зөвшилцөлд хүрэхгүй байгаа нь МАН-ын гишүүд хуралд оролцохгүй байх гол шалтгаан болсон байх магадлалтай. Учир нь АН, МАН-ын дарга нар уг асуудлаар өнгөрсөн мягмар гаригт Төрийн ордонд уулзалдсан байна. Нэлээд хэдэн цаг ярилцсан хоёр намын лидер тодорхой зөвшилцөлд хүрч чадаагүй гэх мэдээлэл байгаа юм. Үүнээс үзвэл МАН-ын гишүүд ганцхан энэ асуудлаас болж ажил хаялт зарласан байх магадлалтай гэж үзэж болох талтай. Энэ үеэр УИХ-ын дарга З.Энхболд “Ард түмэн Сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах эсэх тухай асуудлыг та бүхний хэлээд байгаа шиг байдлаар харахгүй байгаа” гэсэн үгсийг хуралдаанд ирсэн МАН-ын гурван гишүүнд хагялан хэлж байсан.
Хэлэлцэх бүх асуудлаар нам, эвслийн бүлгүүд завсарлага авсан тул үдээс хойш УИХ хуралдсангүй.
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
